Rendabel duurzame energie opwekken zonder overheidssteun! Een utopie als ik politici de laatste maanden moet geloven. Recentelijk nog demissionair minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven (CDA). Daar moet volgens hen veel te veel overheidssteun aan gegeven worden. De SDE-subsidie op duurzame elektriciteit zal wellicht geen lang leven meer beschoren zijn onder het nieuwe kabinet. Toch ben ik de laatste tijd door meerdere ondernemers benaderd die ook zonder SDE-subsidie zeggen duurzame elektriciteit te kunnen produceren, schrijft Rob Korten in een column voor Energy Square.

Grove berekeningen moeten mij daarvan overtuigen. De initiatiefnemers zitten echter allemaal nog in de ontwikkelingsfase met hun product. De één iets verder gevorderd dan de ander. Allen zeer gemotiveerd. Wat opvalt is dat het stuk voor stuk decentrale opwekking betreft. Kleine units met een lage investeringsprijs. Soms voorzien van interessante bijkomende voordelen, zoals groene grondstoffen voor verschillende industrieën of het verschoond blijven van afvalstoffen.

Duurzame warmte
Sommige ideeën van deze mensen zouden nooit tot stand zijn gekomen zonder het bestaan van de SDE-regeling. En dan hebben we het alleen over elektriciteitsopwekking. Ik vraag me af wat het effect van een SDE-regeling gehad zou hebben als ook duurzame warmte daarmee gestimuleerd zou worden. Niet restwamte als bijproduct van elektriciteitsopwekking, maar warmte als hoofdproduct.

Volgens het Nationale Expertisecentrum Warmte wordt 41% van het totale energiegebruik in Nederland (1306 PJ) gebruikt voor de productie van warmte. Slechts 783 PJ wordt gebruikt voor elektriciteit. De rest wordt gebruikt als grondstof of voor brandstof. Hoe groot zou het lange termijn effect op de energievoorziening zijn geweest als een SDE-regeling voor duurzame warmte zou hebben bestaan? Mijn blikveld is wat vernauwd en ik heb de wijsheid niet in pacht, maar ik heb wel enkele mooie voorbeelden gezien van wat mogelijk is.

Mooie voorbeelden
In de loop der tijd heb ik ca. 300 agrarische bedrijven geadviseerd over te gaan op duurzame energie. Samen met mijn collega’s berekende ik voor ca. 55% van de bedrijven een voor hen acceptabele terugverdientijd zonder ondersteuning door subsidies. Met duurzame warmte.

De kortste berekende terugverdientijd was minder dan een jaar (!). De opties: warmtepompen en biomassagestookte CV-ketels. Geen rocket-science. Duurzame warmte op decentraal niveau. De meeste ondernemers reageerden stomverbaasd. Zonder subsidie… Hadden ze dat maar eerder geweten. Decentraal.

CO2-opslag doet pijn
Toch buigen onderhandelingspartners in Den Haag zich over de vraag of de duurzame energiesubsidie plaats moet maken voor steun aan CO2-opslag en kernenergie. Dat doet mij pijn in mijn hart. Als milieukundige beschouw ik CO2-opslag als end-of-pipe maatregel.

Kernenergie maakt ons volgens de World Nuclear Association afhankelijk van slechts 19 landen voor grondstofvoorziening (hoezo voorzieningszekerheid?). Dan lijkt het perspectief voor duurzame energie mij toch iets aantrekkelijker. Volgens een recentelijke studie van SEO Economisch onderzoek maakt het wat kosten/baten niets uit. Zouden ze daarbij ook die rendabele, decentrale, niet gesubsidieerde warmteopties hebben meegenomen? Gauw lezen…

—

Deze column van Rob Korten is geschreven voor de website Energy Square. Op deze site vindt u informatie over de verschillende activiteiten die in het kader van de debatbijeenkomsten Energy Square en Het Energie Café worden georganiseerd. Naast verslagen van eerdere bijeenkomsten vindt u hier ook een greep uit het mondiale energienieuws, profielen van sprekers en andere relevante wetenswaardigheden op het gebied van energie. Deze site wordt gevuld door Shell en FD Intelligence.
Rob Korten is projectmanager duurzame energie en groene grondstoffen. In 2010 heeft hij zijn eigen consultancy bureau Adbrevio Consult opgestart.